Ban điều hành Đề án 112 Chính phủ thừa nhận đã đưa ra tiêu chí: Một trong các căn cứ để phân bổ là tốc độ giải ngân của từng đề án. Và thay vì phân bổ vốn theo dự toán và quyết định đầu tư thì Ban điều hành 112 Chính phủ đã phối hợp với Bộ Kế hoạch đầu tư đề ra rằng ở đâu tiêu tiền nhanh thì ở đó sẽ được cấp thêm tiền. Đại học Quốc gia TP HCM, Viện Thi đua khen thưởng, Văn phòng Chủ tịch nước, Quỹ hỗ trợ phát triển, Hội Cựu chiến binh, UBND tỉnh Lai Châu... không có đề án hoặc có nhưng chưa duyệt cũng được nhận tiền.
Dự án xin ít nhưng lại được cấp nhiều. Có đơn vị được cấp nhiều tiền quá không biết chi vào đâu nên chi lung tung và thành ra... vi phạm. Đó là trong 116 đơn vị đầu mối được cấp vốn đầu tư (64 tỉnh, thành và 52 bộ, ngành) có tới 43 đơn vị được cấp vốn vượt mức tổng đầu tư của đề án được thẩm định. Số tiền này lên đến 109,728 tỷ đồng.
Có nhiều khoản tiền tuy chưa chi nhưng vẫn được các ban điều hành từ cơ sở đến Chính phủ quyết toán để sau này chi. Đó là 8,131 tỷ đồng (trích cước đường truyền tải) thuộc nguồn chi thường xuyên từ ngân sách trung ương. Tương tự như vậy, trong khoản tiền vay Ngân hàng Phát triển châu Á cũng có tới 29,751 tỷ đồng đã được quyết toán sẵn dù chưa hề được đụng đến dự án.
Ban điều hành 112 Chính phủ cũng chi tiền cho dự án, hạng mục không thuộc trách nhiệm của mình ở tất cả ba nguồn vốn (xây dựng cơ bản, chi thường xuyên của ngân sách trung ương và vốn vay Ngân hàng Phát triển châu Á) hết hơn 5 tỷ đồng.
Rất nhiều hợp đồng của Đề án này chưa có đơn giá, định mức chi, nhưng vẫn được Ban điều hành "vung" gần 140 tỷ đồng. Tiền này chủ yếu tiêu cho các hạng mục vô hình, khó nghiệm thu, khó kiểm tra là đào tạo cán bộ ứng dụng tin học - 103,848 tỷ đồng, đào tạo quản trị mạng - 17,3 tỷ đồng và triển khai dịch vụ cơ bản hết 15,5 tỷ đồng...
Bên cạnh đó, Ban điều hành 112 Chính phủ còn gọi các cá nhân có quan hệ riêng tư để ký các hợp đồng sai nguyên tắc. Chẳng hạn như nội dung: tổ chức theo dõi, giám sát và đánh giá các khóa huấn luyện và ứng dụng công nghệ thông tin của Đề án 112, hay triển khai thí điểm trung tâm tích hợp dữ liệu với dịch vụ thư điện tử... Các địa phương cũng ồ ạt thuê cá nhân tư vấn nhưng vẫn không có sản phẩm nghiệm thu. Điều này khiến TP HCM tốn hết 898 triệu đồng, Đà Nẵng hết 292 triệu đồng và Thừa Thiên - Huế hết 125 triệu đồng.
Ngay tại Văn phòng Chính phủ thì 16 dự án được lập nhưng khi kết thúc giai đoạn một mới có hai đề án triển khai. Cần Thơ có 13 trong số 19 dự án vẫn nằm đó dù hơn 12 tỷ đồng đã được chuyển về. Đồng Nai còn “ôm” 762 triệu đồng, còn TP HCM thì 27/27 dự án đều chưa thể triển khai. Theo báo cáo của Ban điều hành 112 Chính phủ, riêng nguồn vốn xây dựng cơ bản mà các địa phương, bộ ngành không dùng hết là 69,616 tỷ đồng.
Tại Bộ Giáo dục đào tạo, chưa cần phê duyệt dự án, thiết kế kỹ thuật tổng dự toán hay kế hoạch đấu thầu thì đã chỉ định thầu, đấu thầu. Tại Đồng Nai, Cần Thơ và nhiều địa phương khác cũng tổ chức phân chia gói thầu nhắm theo số tiền được nhận. Nhiều công việc được lặp đi lặp lại ở các gói thầu, làm một lần nhưng tính tiền hai ba lần. Ở Yên Bái chỉ định thầu không cần thủ tục đấu giá, không cần báo giá hay chào hàng cạnh tranh, thậm chí không thèm xét đến tư cách pháp nhân của đơn vị nhận thầu.
Trong dự án mua sắm thiết bị tại Cần Thơ do Cục Thống kê làm chủ đầu tư, ban đầu UBND tỉnh hủy kết quả đấu thầu của ba nhà thầu vì kết luận họ không đủ năng lực. Nhưng khi tổ chức đấu thầu lại thì cũng vẫn chỉ có 3 nhà thầu này, trong đó có đơn vị còn đợi khi đóng thầu xong rồi mới gửi hồ sơ thầu mà vẫn được chấp nhận. Đơn vị trúng thầu được Sở kế hoạch đầu tư ra quyết định phê duyệt là HTX vi tính Mekong.
Về phần mua sắm, Ban điều hành 112 Hải Phòng ký hợp đồng với Công ty tin học ISA cung cấp thiết bị trị giá 1,154 tỷ đồng do Mexico sản xuất, nhưng khi kiểm tra thì là của Đài Loan.
Các khoản tiền đào tạo, in ấn, hội nghị, hội thảo, tiếp khách, văn phòng phẩm tại 64 tỉnh thành vượt định mức, trái quy định tới 16,314 tỷ đồng. Điển hình là 24.685 cuốn giáo trình đào tạo tin học trị giá gần 300 triệu đồng đang tồn kho, mục nát từng ngày. Có tới 234 triệu đồng chi cho Cục Tin học Bộ Tài chính về nghiên cứu xây dựng định mức đào tạo, chi cho Học viện Hành chính quốc gia và Ban cơ yếu Chính phủ.
Theo kết quả kiểm toán Nhà nước: tổng mức đầu tư được duyệt cho Đề án 112 là 3.836,85 tỷ đồng. Tổng kinh phí đã được cấp phát là 1.534,325 tỷ đồng. Tổng kinh phí đã sử dụng là 1.159,636 tỷ đồng. Tại khoản chi xây dựng cơ bản từ ngân sách trung ương, Kiểm toán Nhà nước đã phát hiện: 55,702 tỷ đồng chi sai nguyên tắc. Khoản chi thường xuyên từ ngân sách trung ương có 43,99 tỷ đồng phải loại khỏi quyết toán, nộp ngân sách nhà nước do chi chưa có đơn giá, chi sai nhiệm vụ, chi nhưng không có sản phẩm... Nguồn vay Ngân hàng Phát triển châu Á có 103,848 tỷ đồng cũng có tình trạng như trên. Nguồn ngân sách địa phương có 1,315 tỷ đồng chi vượt định mức, sai chế độ... |
(Theo Tuổi Trẻ)